HISTORIA

Pierwszy, drewniany kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika ufundowali w 1433 roku Jan i Piotr Zalewscy, dziedzice Zalesia oraz Tomasz, Stanisław, Piotr, Mikołaj Topczewscy i Marcin Szołajda, dziedzice Topczewa. Pierwszym proboszczem został ks. Mikołaj. W latach 1470-1475 tę funkcję pełnił ks. Jan, a w latach 1479-1481 ks. Jakub. W 1508 r. Mikołaj Pietkowski (zm. przed 1528) dokonał kolejnego uposażenia, nadając kościołowi łąkę w Pietkowie.

Drugi drewniany kościół został zbudowany w latach 1738-1743 kosztem parafian oraz staraniem ks. Jakuba Łapińskiego, proboszcza topczewskiego (1737-1747). Dzięki ofiarności dziedzica Topczewa płk. Stanisława Bartochowskiego, h. Rola z Żelisławia (zm. po 1792), podstolego (1770-1788) i stolnika bielskiego (1788 – po 1792) w 1877 roku miała miejsce gruntowna restauracja, pod kierunkiem ks. Hipolita Minuszyca, proboszcza topczewskiego (1865-1884). Świątynia z drewna modrzewiowego przetrwała aż do poświęcenia nowego murowanego kościoła w XX wieku.

Obecny, murowany kościół został zbudowany w latach 1926-1931 za sumę 120 tysięcy złotych, dzięki ofiarności ks. Feliksa Zalewskiego (prob. 1920-1946). Kamień węgielny 13 czerwca 1927 roku położył ks. Zygmunt Łoziński (1870-1932), biskup piński (1918-1932). Poświęcenia kościoła dokonał 5 września 1931 roku ks. prał. Nikodem Tarasiewicz (1868-1955), wiceoficjał Sądu Biskupiego w Pińsku (1928-1940). W 1944 r. wycofujące się oddziały niemieckie zamierzały wysadzić w powietrze nową świątynię, ale wspomniany ks. Feliks Zalewski i jego wikariusz (1938-1947) ks. Adolf Kozłowski (1907-1974) zdołali obronić kościół przed zaminowaniem. W 1955 roku założono po raz pierwszy instalację elektryczną. W 1973 roku wokół świątyni wykonano kamienne mury oporowe, staraniem ks. kan. Hieronima Jaworowskiego, (1925-2001), ówczesnego proboszcza (1968-1995). Pod jego kierunkiem w 1983 roku dach kościoła pokryto blachą miedzianą oraz odnowiono polichromię. Staraniem ks. kan. Tadeusza Kocuka w 1998 roku zbudowano nowe schody z ulicy na plac przykościelny.

Warto jeszcze zaznaczyć, że w bocznej kaplicy topczewskiej świątyni znajduje się cudami słynący obraz Matki Bożej Częstochowskiej. W czasie „potopu szwedzkiego” (1650-1658) został on pocięty na 76 części i wyrzucony na śmietnisko. Dzięki niezwykłej jasności, która promieniowała w ciemne noce, został odnaleziony przez wiernych, odrestaurowany i umieszczony ponownie w ołtarzu. O niektórych cudach w Topczewie wspomina Jasnogórska księga cudów (10.01.1717).

Obok kościoła stoi murowana plebania, zbudowana w 1905 roku rozbudowana w 1973 roku przez ks. kan. Hieronima Jaworowskiego, a także dom parafialny zbudowany przez niego w 1988 roku.

Oprac. ks. Zbigniew Rostkowski